İBB’deki 137 ayrı usulsüzlük Sayıştay raporu ile ortaya çıktı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) bünyesinde yürütülen yolsuzluk soruşturması derinleşirken, Sayıştay’ın 2023 yılı denetim raporu da dikkat çekici usulsüzlükleri gün yüzüne serdi. Geçtiğimiz Kasım ayında yayımlanan rapora göre, İBB’de tam 137 farklı mevzuata aykırı işlem tespit edildiği belirlendi. Bu usulsüzlükler arasında, yapım işlerinin farklı ihalelerle tamamlatılarak genel bir uygulama haline getirilmesi ve bazı projelerin geçici kabulü yapılmadan, teslim tutanakları olmaksızın hizmete alınması dikkat çekiyor. Yol Bakım ve Alt Yapı Koordinasyon Daire Başkanlığı’nın bazı ihalelerinde tespit edilen hatalı uygulamaların yanı sıra, yüklenicinin teklif ettiği yüksek fiyatlı kalemlerde aşırı iş artışı yapılması ve düşük fiyatlı işlerin ya hiç yapılmaması ya da eksik bırakılması da raporda yer alıyor. Kesin hesabı çıkarılmamış tasfiye halindeki işler için yeniden ihaleye çıkılması ve tarihi ile kentsel sit alanlarında yetkisiz inşaatlar yapılması da tespit edilen usulsüzlükler arasında.

Kamu zararına neden olabilecek uygulamalar da raporda detaylandırılıyor. Özel Halk Otobüslerinin üçüncü şahısların kusurlu olduğu kazalar nedeniyle gerçekleştiremediği seferlere ait ödemelerin geri alınmaması ve hizmet alımı ihalelerinde mevzuata aykırı bir şekilde akaryakıt dahil araç kiralanması bu kapsamda değerlendiriliyor. Ayrıca, kamu idaresine ait araçların trafik tescil ve envanter kayıtlarındaki tutarsızlıklar ile danışmanlık hizmetiyle hazırlatılan projelerin hayata geçirilmemesi de dikkat çekiyor. Kültürel etkinlikler ve Halkla İlişkiler Şube Müdürlüklerinin toplu ihalelerinde ihale mevzuatına uyulmaması ve on farklı iştirak şirketinden doğrudan personel hizmet alımı yapılarak personel arasındaki mali ve sosyal hak dengesinin gözetilmemesi de raporda yer alan önemli usulsüzlükler arasında. Kent Mobilyaları Alım İhalesinde tespit edilen hatalı uygulamalar, bazı hakediş ödemelerinde vergi ve SGK borcu olmadığına dair belge kontrolünün yapılmaması, fiyat dışı unsurlarla yapılan ihalelerde usulsüzlükler, ihale sonuçlarının zamanında Kamu İhale Kurumu’na bildirilmemesi, trampa yoluyla kamulaştırmada hatalı işlemler ve meclis kararıyla park alanı ilan edilen bir taşınmazın satılması da raporda sıralanan diğer usulsüzlükler.

Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise, taksi durağı yerlerinin herhangi bir bedel alınmadan ve ruhsatsız bir şekilde kullandırılması oldu. Ayrıca, tarihi ve kültürel öneme sahip Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosu ve Yerebatan Sarnıcı’nın usulsüz bir şekilde kullandırıldığı, idarenin tasarrufundaki yeşil alan ve park olarak belirlenen yerlerin özel siteler tarafından işgal edildiği ve bu işgallerin süreklilik kazandığı vurgulandı. Kiraya verilen taşınmazların sigortasının yapılmaması, kira bedellerinin güncel rayiçlere göre ayarlanmaması ve kira alacaklarının takip edilmemesi de raporda yer alan usulsüzlükler arasında.

Raporda yer alan çarpıcı bir iddiaya göre ise, Eyüpsultan, Kadıköy, Büyükçekmece, Kartal, Pendik, Beşiktaş ve Kemerburgaz’da bulunan toplam 61 bin 297 metrekarelik çeşitli arsa ve apartmanlar trampa anlaşmasıyla A.K. ve M.K. isimli şahıslara verildi. Meclis kararı olmadığı belirtilen bu trampa işleminde, Sayıştay’ın tespitlerine göre İBB’nin belirlediği bedeller piyasa değeriyle uyuşmuyordu ve yapılan araştırmalar sonucunda trampa edilen taşınmazların gerçek değerinin İBB’nin biçtiği değerin neredeyse yarı fiyatına olduğu ortaya çıktı. Ayrıca, Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla park alanı olarak belirlenen ve satışı yasal olarak mümkün olmayan bir taşınmazın, yine mevzuata aykırı bir şekilde İBB’ye ait bir şirkete satıldığı da raporda belirtiliyor. Kamuya ait meydan, yol ve park gibi alanlardaki 84 adet taksi durağının bedelsiz ve ruhsatsız olarak kullandırılması, toplu taşıma hizmetlerinin ihalesiz bir şekilde özel halk otobüsleri ve diğer ulaşım şirketleriyle doğrudan sözleşme yapılarak yürütülmesi ve İstanbulkart kullanımındaki usulsüzlüklere yönelik yaptırımlarda hatalı uygulamalar da raporda yer alan diğer önemli tespitler arasında. Sayıştay’ın bu kapsamlı raporu, İBB’deki yolsuzluk iddialarının boyutunu gözler önüne sererken, yürütülen soruşturmanın sonuçları merakla bekleniyor.